Ερμής

Ο Ερμής είναι ένας από τους πιο περίεργους, πιο προικισμένους, αλλά και πιο λαοφιλείς Ολύμπιους θεούς. Γιος του Δία και της Μαίας, οδηγός και συνοδηγός ζωντανών και νεκρών, κήρυκας και αγγελιοφόρος των θεών, προστάτης των νέων, των βοσκών, των αθλητών και των κλεπτών.

Η γέννηση του ικανού και επινοητικότατου θεού τοποθετείται στην Αρκαδία και πιο συγκεκριμένα στο βουνό Κυλλήνη. Εκεί, μέσα σε μια σπηλιά, κατοικούσε απομονωμένη μια από τις επτά κόρες του Άτλαντα και της Πληιόνης, η ντροπαλή Πλειάδα Μαία. Σ' αυτή τη σπηλιά την εντόπισε ο ερωτιάρης Δίας και ενώθηκε μαζί της. Εκεί δέκα μήνες μετά έφερε η αθάνατη νύμφη στον κόσμο τον καρπό του έρωτά της με τον Δία, το μικρό και θαυματουργό Ερμή.

Από την πρώτη κιόλας μέρα της γέννησής του ο Ερμής άρχισε να μεγαλουργεί. Εκμεταλλευόμενος την απουσία της μητέρας του πηδά από την κούνια του και βγαίνει από τη σπηλιά για να παίξει. Στην έξοδό του σκοντάφτει σε μια χελώνα. Εντυπωσιασμένος από το μικρό ζωάκι, το παίρνει, το αναποδογυρίζει, του αδειάζει το κέλυφος και μ' ένα τεντωμένο δέρμα βοδιού του καλύπτει το επάνω κι ανοιχτό μέρος του οστράκου.

Πάνω σε δύο καλά προσαρμοσμένα στο όστρακο καλάμια στερεώνει επτά (από προβατίσια έντερα) χορδές και κατασκευάζει ένα θαυμάσιο μουσικό όργανο.
Ο μικρός Ερμής δε μένει άπραγος απέναντι στην εκπληκτική του αυτή επινόηση. Παίρνει ένα ξυλάκι κι αυτοσχεδιάζοντας αρχίζει να τραγουδά τους έρωτες του πατέρα του και της μητέρας του.

Η καινούρια του όμως αυτή ενασχόληση γρήγορα σταματά να τον γεμίζει. Κουρασμένος και με έντονο το αίσθημα της πείνας ο Ερμής προσπαθεί να σκαρφιστεί τρόπους που θα του γεμίσουν το άδειο του στομάχι. Αποφασίζει να εγκαταλείψει την Αρκαδία και να ανηφορίσει προς το βορρά.
Έχοντας καλύψει μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μια τεράστια απόσταση, ο μικρός θεός φτάνει με το ηλιοβασίλεμα κοντά στην Πιερία. Εκεί έβοσκε το κοπάδι του Απόλλωνα, το οποίο ο Ερμής θέλησε να το κλέψει.

Έχοντας γρήγορα ξεχωρίσει 50 δαμάλια, βάζει ο παμπόνηρος και πανούργος θεός το σχέδιό του σε εφαρμογή: προκειμένου να μην αποκαλυφθούν τα αχνάρια των ζώων, τα μπερδεύει με επιτηδειότητα και μεταφέρει το καινούριο του κοπάδι με ασφάλεια στην Πελοπόννησο. Τόσο το τέχνασμα με τα αναποδογυρισμένα ίχνη, όσο και το σκοτάδι της νύχτας ευνόησαν το σχέδιο του Ερμή.

Κατηφορίζοντας προς τα νότια, κοντά στη Βοιωτία, έτυχε ο μικρός θεός να γίνει αντιληπτός από ένα γέροντα την ώρα που καλλιεργούσε το αμπέλι του. Η συνάντησή του αυτή με τον ηλικιωμένο γεωργό κάθε άλλο παρά τον πτόησε. Με αυστηρότητα και στόμφο μεγάλου άντρα απαίτησε τη σιωπή του και συνέχισε ανέμελα το ταξίδι του προς τα κάτω.

Με το ξημέρωμα έφτασε στην Πύλο. Αφού διάλεξε δυο δαμάλια για να ικανοποιήσει την πείνα του, έκρυψε το υπόλοιπο κοπάδι σ' ένα στάβλο και έσφαξε τα δαμάλια που είχε ξεχωρίσει. Κόβοντας το κρέας τους σε δώδεκα κομμάτια (ένα για κάθε Ολύμπιο θεό) κι ανάβοντας με κάποιο τέχνασμα μια φωτιά (τρίβοντας συγκεκριμένα ένα κλαδί δάφνης) ετοιμάστηκε για θυσία. Γρήγορα ο ευφυής θεός ολοκλήρωσε αυτά που είχε προετοιμάσει και σχεδιάσει. Κουρασμένος από την ένταση της ημέρας, γύρισε στη σπηλιά, πέρασε σαν τον άνεμο μέσα από την κλειδαρότρυπα κι επέστρεψε στην κούνια του.

Την επόμενη κιόλας μέρα ο Απόλλωνας ανακάλυψε την απώλεια και κατάλαβε την κλεψιά. Ως θεός της μαντικής μάντεψε τον κλέφτη κι αποφάσισε να τον βρει και να τον εκδικηθεί. Κατηφορίζει προς τα νότια και για καλή του τύχη συναντά στο δρόμο το γέρο που την προηγούμενη μέρα είχε απαντηθεί με τον Ερμή. Η επιβεβαίωση των υποψιών του είναι πλέον γεγονός. Εξοργισμένος φτάνει στην Κυλλήνη και αρχίζει να κατηγορεί στη μητέρα του το μικρό του αδερφό. Ο Ερμής μπροστά στον καταιγισμό των προσβολών από τον αδερφό του δε μένει σιωπηλός. Παίρνει αρνητική θέση στις κατηγορίες και διαμαρτύρεται έντονα· προτείνει μάλιστα να ανεβούν κι οι δυο τους στον Όλυμπο και να τους λύσει τη διαφορά ο πατέρας τους ο Δίας.

Στον Όλυμπο ο Δίας μένει έκπληκτος απέναντι στην πονηριά και την αναίδεια του μικρού του γιου. Θαυμάζει την ευστροφία του και διασκεδάζει με τα καμώματά του. Ακούγοντας τα παράπονα και των δυο του παιδιών, τα συμβουλεύει και κατορθώνει να τα συμφιλιώσει.
Ο ζαβολιάρης, αρχικά, Ερμής πείθεται στα λόγια του πατέρα του κι αποφασίζει να επιστρέψει τα δαμάλια στον Απόλλωνα. Επιπλέον, για να τον γαληνέψει, του παίζει με τη λύρα του αυτοσχέδια μουσική.

Ο Απόλλωνας ενθουσιάζεται με την εφεύρεση του αδερφού του και μαγεμένος του τη ζητά ως δώρο.
Ο Ερμής δεν του την αρνείται. Χαρίζει στον αδερφό του τη λύρα αλλά του ζητά σαν αντάλλαγμα το κοπάδι με τα δαμάλια που του είχε ήδη κλέψει.
Ο Απόλλωνας δέχεται ευχαρίστως την πρόταση του Ερμή και σε ένδειξη ευγνωμοσύνης του χαρίζει το κοπάδι, έπειτα το ραβδί του πλούτου και της ευτυχίας και τέλος το προνόμιο της "δια ψήφων" μαντείας (που μέχρι τότε το κατείχαν οι Θρίες, τρεις φτερωτές παρθένες).

Η διαμάχη των δυο αδερφών καταλήγει αίσια με τη δέσμευσή τους για αιώνια υποστήριξη, αγάπη και φιλία. Ο δόλιος και εύστροφος Ερμής γρήγορα κερδίζει την εύνοια και των υπόλοιπων θεών.