Κρατύλος

Ο Κρατύλος ήταν αρχαίος Αθηναίος φιλόσοφος του ύστερου 5ου π.Χ. αιώνα, ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός για το πορτραίτο του στον ομώνυμο πλατωνικό διάλογο. Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τον Κρατύλο ή το μέντορά του, Ηράκλειτο.

Σύμφωνα με τον πλατωνικό διάλογο στο 402a κατά τη σελιδαρίθμηση του Ερρίκου Στέφανου, ο Ηράκλειτος διακήρυξε ότι δεν είναι δυνατό να μπει κάποιος δυο φορές στο ίδιο ρυάκι. Κατά τον Αριστοτέλη (Μετά τα φυσικά, 4.5 1010a10-15), ο μαθητής του Ηράκλειτου, Κρατύλος, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα ισχυριζόμενος ότι δεν μπορεί να γίνε ούτε μία φορά. Τέτοιος ήταν ο εξαντλητικός σκεπτικισμός του.

Εάν ο κόσμος ήταν σε συνεχή ροή όπου τα ρυάκια μπορούν να αλλάζουν συνεχώς, τότε εξίσου μπορούσαν και οι λέξεις. Έτσι, ο Κρατύλος βρήκε αδύνατη την επικοινωνία. Ως αποτέλεσμα αυτού που συνειδητοποίησε, ο Κρατύλος αποκήρυξε τη δύναμη του λόγου και περιόρισε την επικοινωνία του στο κούνημα του δαχτύλου του.

Η ελάχιστα γνωστή φιλοσοφία του Κρατυλισμού βασίζεται σε επανασυνθέμενες διδασκαλίες, που οφείλουν τα περισσότερα στην συμπερίληψη του Κρατύλου και του Ηράκλειτου στους πλατωνικούς διαλόγους.