Μιχαήλ Β. Κοσμόπουλος

Ο Μιχαήλ Β. Κοσμόπουλος είναι αρχαιολόγος, καθηγητής Πανεπιστημίου και Aκαδημαϊκός.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Απόφοιτος της Πρότυπης Σχολής Αναβρύτων, σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (BA “summa cum laude”), στο Πανεπιστήμιο Σορβόνης (DEUG, 1983) και στο Πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον του Σαιντ Λούις (MA 1986, Ph.D.1989), ενώ έλαβε και δίπλωμα Υποβρύχιας Αρχαιολογίας από το Συμβούλιο της Ευρώπης (1984).

Αρχαιολογικό έργο

Έχει συμμετάσχει σε ανασκαφές διαφόρων αρχαιολογικών θέσεων στην Ελλάδα και την Ουκρανία, μεταξύ των οποίων οι Μυκήνες, η Επίδαυρος, η Αρχαία Κόρινθος, η Νάξος, η Ιθάκη, ο Ωρωπός και η Ολβία (σημερινή Μπερεζάν) στη Μαύρη Θάλασσα. Είναι διευθυντής της Αρχαιολογικής Έρευνας στην Ελευσίνα και από το 1999 διευθύνει τις ανασκαφές της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας στην Ίκλαινα Μεσσηνίας (IK.A.P.: Iklaina Archaeological Project^[3]), κοντά στην Πύλο. Οι ανασκαφές του στην Ίκλαινα έφεραν στο φως σημαντικό κέντρο του Μυκηναικού πολιτισμού με Κυκλώπεια τείχη, τοιχογραφίες, πλακόστρωτους δρόμους, και την αρχαιότερη πινακίδα Γραμμικής Β από την ηπειρωτική Ελλάδα.

Πανεπιστημιακή σταδιοδρομία

Το 1989, σε ηλικία 26 ετών, διορίστηκε καθηγητής Κλασικών Σπουδών και Ανθρωπολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μανιτόμπα στοΓουίνιπεγκ του Καναδά, όπου δίδαξε για μια ευρεία κατηγορία θεμάτων (ελληνική γλώσσα, ελληνική λογοτεχνία, αρχαία ελληνική θρησκεία κ.λπ.) βραβευμένος δύο φορές, το 1991 και το 1999, για την ιδιαίτερη ικανότητά του στη διδασκαλία. Παράλληλα ήταν και Διευθυντής του Κέντρου για τον Ελληνικό Πολιτισμό (Manitoba Centre for Hellenic Civilization).

Τον Αύγουστο του 2001 εξελέγη τακτικός καθηγητής Αρχαιολογίας και κάτοχος της Διακεκριμένης Έδρας ("Endowed Chair") Ελληνικών Σπουδών του Τμήματος Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μιζούρι, στο Σαιντ Λούις των ΗΠΑ.

Έχει οργανώσει πολλά εκπαιδευτικά – αρχαιολογικά προγράμματα στην Ελλάδα (Ωρωπός, Ελευσίνα, Ίκλαινα), όπου έχει εκπαιδεύσει πάνω από 2.000 φοιτητές στην ελληνική αρχαιολογία.

Ελληνικές Σπουδές

Έχει δραστηριοποιηθεί ιδιαίτερα για τη διάδοση των Ελληνικών Σπουδών στη Βόρεια Αμερική. Στον Καναδά, πέραν του Ελληνικού Κέντρου Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα, ίδρυσε σε συνεργασία με το Γενικό Ελληνικό Προξενείο του Τορόντο και την «Παμμακεδονική Ένωση του Οντάριο», την «Παμμακεδονική Ένωση της Μανιτόμπα» (“Pan-Macedonian Association of Manitoba”), της οποίας υπήρξε και ο πρώτος πρόεδρος, το διεπιστημονικό «Κέντρο για τον Ελληνικό Πολιτισμό» (“Centre of Hellenic Civilization”) του Πανεπιστημίου της Μανιτόμπα, το μόνο πανεπιστημιακό κέντρο του Καναδά που ασχολείται με τη μελέτη της αρχαίας, μεσαιωνικής και νεώτερης Ελλάδας, καθώς και, το 1998, την «Καναδική Επιτροπή για την Επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα» (“Canadian Committee for the Restitution of the Parthenon Marbles”). Στις ΗΠΑ δημιούργησε εκ του μηδενός το Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μιζούρι, στο Σαιντ Λούις, στο οποίο φοιτούν τώρα 300 φοιτητές και το οποίο προσφέρει ένα από τα λίγα Πτυχία Ελληνικών Σπουδών στη Βόρειο Αμερική. Στο ίδιο Πανεπιστήμιο ίδρυσε το Ματσάκειο Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού. Έχει διοργανώσει πολλά διεθνή συνέδρια, δημόσιες διαλέξεις, και εκδηλώσεις για ενημέρωση του κοινού του Καναδά και των ΗΠΑ πάνω σε θέματα ελληνικού πολιτισμού. Έχει δώσει πάνω από 300 διαλέξεις για θέματα ελληνικής αρχαιολογίας στον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Ελλάδα, Γερμανία, και τη Μ. Βρετανία.

Το συγγραφικό του έργο πάνω σε θέματα της κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής ιστορία της αρχαίας Ελλάδας περιλαμβάνει 15 βιβλία και πάνω από 100 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια (βλ. Εργογραφία). Έχει, επίσης, δημοσιεύσει άρθρα εκλαϊκευτικού χαρακτήρα για την Ελλάδα σε ξένες και ελληνικές εφημερίδες (The Globe and Mail, the Free Press, the Post Dispatch, Time Magazine, το Βήμα) και εγκυκλοπαίδειες (π.χ. άρθρο περί Ιθάκης στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος – Λαρούς –Μπριτάνικα» κ.λπ.)

Εργογραφία

Βιβλία

• 2015: Bronze Age Eleusis and the Origins of the Eleusinian Mysteries. Cambridge University Press, Cambridge ISBN 9781107010994
• 2014: The Sanctuary of Demeter and Kore at Eleusis. The Bronze Age. Volumes I-II. Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας 295-296, Αθήνα. ISBN 9786185047153.
• 2007: Experiencing War: Trauma and Society in Ancient Greece and Today. Ares Publishers, Chicago. ISBN 978-0056064973.
• 2004: The Parthenon and Its Sculptures. Cambridge University Press, Cambridge ISBN 978-0521836739.
• 2004: Η Νάξος και το Κρητομυκηναϊκό Αιγαίο. Στρωματογραφία, Κεραμική και Οικονομική Οργάνωση του Υστεροελλαδικού Οικισμού στη Γρόττα. Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημοσιεύματα Περιοδικού Αρχαιογνωσία, Αρ. 3 ISBN 9789608313583
• 2003: Greek Mysteries. The Archaeology and Ritual of Greek Secret Cults. Routledge, London and New York ISBN 9780415248730.

Μεταφρασμένο στα ελληνικά με τον τίτλο: Ελληνικά Μυστήρια. Αρχαιολογία και Τελετουργικό των Αρχαίων Ελληνικών Μυστηριακών Λατρειών, Eκδόσεις Ενάλιος, Αθήνα 2007 ISBN 978-960-536-277-5

• 2001: The Rural History of Ancient Greek City-States: the Oropos Survey Project. British Archaeological Reports-International Series 1001, Oxford ISBN 9781841712826
• 2001-2008: Journal of Modern Hellenism (co-editor, with A. Gerolymatos, H. Psomiades, C. Ioannides)
• 1992: Macedonia. An Introduction to its Political History. Manitoba Studies in Classical Civilization. Winnipeg
• 1991: The Early Bronze 2 in the Aegean. Studies in Mediterranean Archaeology XCVIII. Jonsered.
• 1984: Νεολιθική Μικρά Ασία. Αθήνα
• 1982: Αρχαικα Εργαστήρια Γλυπτικής. Η Σάμος. Αθήνα
• 1981: Υστεροελλαδικοί Θαλαμωτοί Τάφοι. Αθήνα
• 1979: Περικλής. Εκδόσεις Παπαδήμα. Αθήνα [Το πρωτόλειό του, μαθητής ακόμα του Λυκείου]

Επιστημονικά άρθρα

Έχει δημοσιεύσει πάνω από 100 επιστημονικά άρθρα και ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια, σε θέματα ελληνικής αρχαιολογίας, ιστορίας, και τέχνης, περιλαμβανομένων των ακολούθων:

• "Die Geburt der mykenischen Staaten”. Antike Welt, Zeitschrft für Archäologie und Kulturgeschichte 4 (2012), σσ. 40-46.
• ”Zentralisierung und Dezentralisierung. Die Evolution des klassischen und hellenistischen Siedlungsmusters von Attica”. Zeitschrift für Klassische Archäologie -Forum Archaeologiae, 56/IX/2010
• "The Political Landscape of Mycenaean States”, American Journal of Archaeology 110 (2006), σσ. 205-228.
• “Das mykenische Siedlungsmuster Messeniens und die Struktur des Pylischen Reichs“, Prähistorische Zeitschrift 81.2 (2006), σσ. 200-212.
• “The Emergence of States and Social Complexity in Greece: the Mycenaean kingdom of Pylos”. στο Nigel M. Kennell, Jonathan E. Tomlinson (επιμ.): Ancient Greece at the Turn of the Millennium: Recent Work and Future Perspectives. Publications of the Canadian Archaeological Institute at Athens, No. 4 (2005), σσ. 45-68.
• «L’ ancienne histoire rurale d’ Oropos», Boeotia Antiqua 5 (1995), σσ. 3-34.
• “State and Society in the Early Bronze Age Aegean”, Aegaeum 12 (1995), σσ. 23-32.
• “Pelasgoi, Indo-Europeans, and the arrival of the Greeks: a new approach”. Στο R.M. Blench and M.J.T. Spriggs (επιμ.), Artefacts, Languages, and Texts: Building Connections. Archaeology and Language, Volume III. Routledge, London (1999), σσ. 249-256.
• “The Greek Tradition in India and the Formation of Gandharan Sculpture: Coinage and Classical Iconography”, The Ancient World 36, 2005, σσ. 44-53.
• “Ceramic Regionalism and Artistic Interaction: the Late Helladic IIIA1-IIIA2 evidence from Grotta”. Aegaeum 16 (1997), σσ. 369-376.
• “The Development of Iconography in the Early Bronze 2 Aegean”. Aegaeum 8, 1992, σσ. 87-96.
• “Fifth Century Sculpture and Sculptors in the Ancient Literature”, Πλάτων  XXXIX, 1987, σσ. 49‑79.
• “Cult, Continuity, and Social Memory: Mycenaean Eleusis and the Transition to the Early Iron Age“, American Journal of Archaeology 118.3, July 2014..
• “Mycenaean Burnt Animal Sacrifice at Eleusis” (με την Deborah Ruscillo). Oxford Journal of Archaeology 33.3, August 2014.
• “Mycenaean Religion at Eleusis: the architecture and stratigraphy of Megaron B”. Στο M. Cosmopoulos (επιμ.), Greek Mysteries. The Archaeology and Ritual of Greek Secret Cults. Routledge, London and New York, 2003, σσ. 1-24.

Τιμητικές Διακρίσεις

Για το διδακτικό του έργο βραβεύτηκε το 2004 με το βραβείο Εξαίρετης Διδασκαλίας από το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αμερικής.Για το ερευνητικό του έργο έχει τιμηθεί με το Canada Rh Award for Outstanding Contributions to Scholarship and Research in the Humanities και το βραβείο Outstanding Scientist Award τηςΑμερικανικής Ακαδημίας Επιστημών (St. Louis). Έχει διατελέσει μέλος των ΔΣ πολλών ερευνητικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (συμπεριλαμβανομένης τηςΑμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών και του Lexicon Iconographicum Mythological Classicae), αντιπρόεδρος του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Καναδά, και είναι επίτιμος ισόβιος Εταίρος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Έχει προταθεί από την ελληνική πρεσβεία του Καναδά για το Παράσημο του Τάγματος του Φοίνικααπό τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Το 2013 ανακηρύχθηκε επίσημος Εξερευνητής ("Explorer") της National Geographic Society.

Το 2014 εξελέγη Τακτικό Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Επιστημών (St. Louis).

Παραπομπές

Πηγές

• Πανεπιστήμιο Μανιτόμπα της πόλης Γουίνιπεγκ του Καναδά
• Πανεπιστήμιο του Μιζούρι στο Σαιντ Λούις των ΗΠΑ
• Έδρα Ελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Μιζούρι
• Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Ίκλαινας Πύλου Μεσσηνίας
• Δημοσίευμά του για τον Ωρωπό
• Δημοσίευμά του για τη Νάξο στην “Oxford Journal of Archaeology”
• Δημοσίευμά του για την Πύλο
• «Το μέλλον της ελληνικής γλώσσας στην Αμερική» (άρθρο του στο «Βήμα της Κυριακής» της 04.11.2007