Δημήτρης Λαζαρίδης

Ο Δημήτρης Λαζαρίδης (Καβάλα, 1917-1985) ήταν καθηγητής της Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, έφορος αρχαιοτήτων και Γενικός Επιθεωρητής Αρχαιοτήτων στο Υπουργείο Πολιτισμού.

Διενήργησε ανασκαφές και οργάνωσε μουσεία σε πολλά μέρη ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα. Το όνομά του έχει συνδεθεί κυρίως με τις ανασκαφές στην περιοχή της Αμφίπολης.

Στην είσοδο του αρχαιολογικού μουσείου Αμφίπολης έχει τοποθετηθεί προτομή του και ο δρόμος που οδηγεί στο μουσείο έχει πάρει το όνομά του.

Βιογραφικό

Ο Δημήτρης Λαζαρίδης γεννήθηκε στην Καβάλα το 1917. Σπούδασε Ιστορία - Αρχαιολογία, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από όπου αποφοίτησε το 1941.

Την τριετία 1942 -1945 ήταν Επιμελητής Αρχαιοτήτων στη Θεσ/νίκη και στη συνέχεια, από το 1945 και για είκοσι χρόνια, έφορος αρχαιοτήτων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στην Καβάλα. Στο διάστημα αυτό για δύο χρόνια (1950-1952) σπούδασε με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο της Σορβώνης. Επίσης έκανε σπουδές στο Institut d’ Art et d’ Acheologie, College de France, στην ‘Ecole des Hautes ‘Etudes και στην ’Ecole du Louvre. Το 1960 έγινε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Το διάστημα που ήταν έφορος στην Καβάλα διενήργησε ανασκαφές στα Άβδηρα, τους Φιλίππους, την Νικήσιανη Παγγαίου, τη Θάσο, την αρχαία Νεάπολη (τη σημερινή Καβάλα) και στην Αμφίπολη.

Τις ανασκαφές στην Αμφίπολη τις ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ‘50. Μέχρι το 1961 είχε βρει στην περιοχή περίπου 400 τάφους. Λίγα χρόνια αργότερα εντόπισε στην κορυφή του τύμβου Καστά μια κτιστή κατασκευή που πιστεύεται ότι είναι το θεμέλιο του βάθρου πάνω στο οποίο ήταν τοποθετημένος ο Λέων της Αμφίπολης. Επίσης έφερε στο φως το γυμνάσιο της αρχαίας Αμφίπολης και αρκετά χρόνια αργότερα, το 1977, την υποθεμελιώση της ξύλινης γέφυρας, την οποία ανέφερε ο Θουκυδίδης. Το 2012 συνεχίστηκαν οι ανασκαφές περιμετρικά του τύμβου Καστά, από την πρώην επιστημονική συνεργάτη του Δημήτρη Λαζαρίδη, την αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη, οι οποίες απέδωσαν ιδιαίτερα σημαντικά ευρήματα τα οποία δημοσιοποιήθηκαν το 2014.

Το 1965 ο Δημήτρης Λαζαρίδης ανέλαβε τη διεύθυνση της Α’ Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών και λίγο αργότερα τη διεύθυνση της Β’ Εφορείας Αρχαιοτήτων Αττικής. Το 1967 έγινε πρόεδρος των Ελλήνων Αρχαιολόγων. Την επόμενη χρονιά παύθηκε από τη δικτατορία και του απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα. Για να πάει το 1969 στη Γαλλία και να τιμηθεί για τις ανασκαφές στην Αμφίπολη χρειάστηκε η παρέμβαση του τότε Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, Ζορζ Πομπιντού. Τότε ανακηρύχτηκε και επίτιμος διδάκτορας του αρχαιότερου Πανεπιστημίου της Γαλλίας, στην Βesancon. Το διάστημα 1968 -1974 εργάστηκε ως μελετητής του ερευνητικού έργου «Αρχαίες Ελληνικές Πόλεις», στο Αθηναϊκό Κέντρο Οικιστικής.

Μετά την πτώση της δικτατορίας ο Δημήτρης Λαζαρίδης ανέλαβε Γενικός Έφορος Αρχαιοτήτων Αθηνών –Αττικής (1974-1975) και στη συνέχεια, μέχρι το 1977, γενικός Επιθεωρητής Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Επιστημών.

Από το 1977 και για επτά χρόνια ήταν εντεταλμένος καθηγητής της Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και στη συνέχεια τακτικός καθηγητής.

Εκτός από τις ανασκαφές σε περιοχές της βόρειας Ελλάδας ο Λαζαρίδης έκανε ανασκαφές και στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Βραυρώνα, τη Σαλαμίνα, την Αίγινα, τηΧαλκίδα και την Ερέτρια. Επίσης οργάνωσε διάφορα μουσεία τόσο στην Μακεδονία (τα νέα μουσεία Καβάλας και Φιλίππων και εν μέρει το παλαιό μουσείο της Θάσου) όσο και στην νότια Ελλάδα (τα νέα μουσεία Σκύρου και Σαλαμίνας) ενώ υπό την επίβλεψη του έγιναν εργασίες για την αναστήλωση και τη συντήρηση διαφόρων μνημείων στους Φιλίππους, τη Δράμα, την Μονή Εικοσιφοίνισσας κ.α

Ο Δημήτρης Λαζαρίδης υπήρξε επίτιμο και αντεπιστέλλον μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, μέλος της Association des Etudes Grecques και μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρίας στην Αθήνα και του Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Πέθανε το 1985.

Μερικά από τα έργα του:

• Οι Φιλίπποι
• Η Θάσος
• Πήλινα ειδώλια Αβδήρων
• Νεάπολις, Χριστούπολις, Καβάλα –Οδηγός Μουσείου Καβάλας

Πηγές

• Ιστορία του ελληνικού έθνους, τ.Β. σελ.548, βιογραφικό Δημητρίου Λαζαρίδη
• http://thetoc.gr/politismos/article/sta-ixni-tou-prwtou-anaskafea-d-lazaridi