Ινιάτσιο Γκαρντέλα

Ο Ινιάτσιο Γκαρντέλα (Ignazio Gardella, 30 Μαρτίου 1905-15 Μαρτίου 1999) ήταν Ιταλός αρχιτέκτονας με μεγάλο δημιουργικό έργο, που ξεκινά από το ιταλικό μοντέρνο κίνημα της δεκαετίας του ’30 και φτάνει ως τις παρυφές της Αρ Νουβό (Art Nouveau).

Βιογραφία

Γεννήθηκε στο Μιλάνο σε μια οικογένεια τεσσάρων γενεών μηχανικών και αρχιτεκτόνων. Αποφοίτησε ως πολιτικός μηχανικός το 1930 από την πολυτεχνική σχολή του Μιλάνου αλλά πήρε το δίπλωμα του αρχιτέκτονα το 1949 στην Βενετία. Κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους ήρθε σε επαφή με άλλους νέους πρωταγωνιστές του Μιλάνου όπου όλοι μαζί αργότερα σχημάτισαν το ιταλικό μοντέρνο κίνημα.

Πριν τον πόλεμο

Πριν τελειώσει τις σπουδές του ξεκινά να εργάζεται ως αρχιτέκτονας, δουλεύοντας μαζί με τον πατέρα του Arnaldo Gardella όπου μαζί πραγματοποίησαν πολλά έργα. Στην δεκαετία του ’30 γράφει στο περιοδικό casabella ενώ παράλληλα κτίζει ένα από τα πρώτα σημαντικά έργα του το Σανατόριο στην Alessandria (1952) το οποίο αποτελεί μνημείο του ιταλικού Ρασιοναλισμού.

Μετά τον πόλεμο

Μεταπολεμικά το 1947 ιδρύει μαζί με τον Luigi Caccia Dominioni την εταιρεία Azucena, όπου εκεί ο gardella σχεδίαζε κατά κύριο λόγο κινητά έπιπλα. Το 1949 προσκλήθηκε από τον Giuseppe Samona να ενταχθεί στο προσωπικό του « Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής της Βενετίας» όπου ξεκίνησε την ακαδημαϊκή καριέρα του και την συνέχισε έως το 1975. Τη δεκαετία του '50 συμμετέχει στα συνέδρια των CIAM μέχρι και το τελευταίο, στο Otterlo (1959). Τις δεκαετίες 60 και 70 παρουσιάζει εντονη δραστηριότητα η οποία υπογραμμίζεται και αναγνωρίζεται σε πολλά διεθνή περιοδικά. Κατά την τελευταία περίοδο της ζωής του εξακολουθεί να παράγει σημαντικά έργα, όπως τη Σχολή Αρχιτεκτονικής της Γένοβας (1975-1989).

Η αρχιτεκτονική του

Το μεγάλο έργο του κατά την διάρκεια της ζωής του αναζητά την διαχρονικότητα. Εναλλάσσεται ανάλογα με τις επικρατούσες αρχιτεκτονικές τάσεις αλλά ταυτόχρονα διατηρεί στοιχεία που το διαφοροποιούν από το εκάστοτε ρεύμα. Συγκεκριμένα ενώ ο ίδιος υπήρξε ένας από τους κύριους εκπρόσωπους του Ιταλικού ορθολογισμού, με την έντονη χρήση παραδοσιακών δομικών υλικών (όπως για παράδειγμα το μοτίβο του τούβλου στο σανατόριο της Alessandrias) γίνεται αιρετικός. Φαίνεται σαν να προσπαθεί να εμπλουτίσει την ιταλική αρχιτεκτονική του ρασιοναλισμού με τέτοια στοιχεία όπως η επεξεργασία του φωτός των χρωμάτων και του υλικού.

Κατά τις δεκαετίες του ’60 και ’70 γίνεται πιστός εκφραστής του μοντέρνου κινήματος όπου χαρακτηριστικό δημιούργημα της περιόδου είναι τα γραφεία της Alfa Romeo με την χρήση βιομηχανικών υλικών και με την ανάπτυξη ενός συγκεκριμένου σύνθετου προγράμματος λειτουργίας. Επιπρόσθετα σημαντική αναφορά αποτελεί η κατοικία στις Zattere (1953-58), μία από τις πρώτες κατασκευές στο ιστορικό κέντρο της Βενετίας, που δίνει απάντηση στο πρόβλημα της ένταξης της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στον παραδοσιακό ιστό. Φαίνεται ότι χρησιμοποιεί την ιστορία αλλά και την τεχνική με τρόπο όχι ιδεολογικό αλλά εμπειρικό.

Βραβεία

• εθνικό βραβείο Olivetti για την Αρχιτεκτονική (1955),
• το Χρυσό Λιοντάρια από την Μπιενάλε της Βενετίας (1996),
• ο τίτλος για επίτιμο μέλος του RIBA (Royal Institute of British Architects)

Έργα

• 1933-36 προέκταση της Βίλας Borletti, Μιλάνο
• 1934-38 σανατόριο στην Alessandria
• 1944 σύνταξη του σχεδίου του Μιλάνου (με την ομάδα του περιοδικού Casabella συμπεριλαμβανομένου Franco Albini, Giuseppe Pagano και Giovanni Romano)
• 1946-53 κατοικία Tognella, στο Μιλάνο
• 1947 κατοικία του κρασιού
• 1947-54 περίπτερο Σύγχρονης Τέχνης στο Μιλάνο (ΚΑΠ) (αποκαταστάθηκε από τον ίδιο τον αρχιτέκτονα - με το γιο του Jacopo Gardella - το 1996, μετά τους βομβαρδισμούς του The Faculty of Architecture of Genoa
• 1952 κατοικία Borsalino στην Alessandria
• 1953-58 Κατοικία Zattere στη Βενετία
• 1957 Εκκλησία στην Cesate
• 1958 Τραπεζαρία Olivetti στην Ivrea
• 1963-94 δικαστήριο της Spezia
• 1965-69 εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Μιλάνο
• 1969 γραφείο της Alfa Romeo στο Arese
• 1969 πρόταση για το θέατρο της Βιτσέντζα (δεν πραγματοποιήθηκε).
• 1969 Συγκρότημα της Εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη του Αποστόλου και Ευαγγελιστή στην Macchitella της Gela .
• 1969-75 Σχεδίο για την περιοχή San Donato και San Silvestro στη Γένοβα (πραγματοποιήθηκε απο Silvano Larini , coll. Jacopo Gardella , Daniele Vitale , Giuliano Nardi ).
• 1975-89 Σχολή Αρχιτεκτονικής στη Γένοβα .
• 1981-90 θέατρο στη Γένοβα (με Aldo Rossi , Bruno Reichlin και Angelo Sibilla ).
• 1993 κτήριο Esselunga σε Sesto Fiorentino
• 1994 κτήριο του Giustizia στην Spezia
• 1996-99 Δικαστικό κτηριο στην Spezia με Fabio Nonis , Carlo Alberto Maggiore , Clara Martinato .

Βιβλιογραφία

• Ignazio Gardella nell’architectura italiana,Stefano Guidarini
• Ignazio Gardella ,Antonio Monestiroli

Πηγές

• «Ignazio Gardella». 18 Απριλίου 1999. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2012.
• Σφάλμα στην κλήση του template:cite video: Οι παράμετροι publisher, time, url και title πρέπει να οριστούν. Canale di dovevainmostra Ignazio Gardella costruire le modernità (Ιταλικά, χωρίς υπότιτλους) YouTube (30 Νοεμβρίου 2006) (ανακτήθηκε 20 Ιανουαρίου 2012)