Αέτιος ο Αντιοχεύς

Ο Αέτιος από την Αντιόχεια της Συρίας υπήρξε φιλόσοφος περιπατητικός (δηλαδή οπαδός των θεωριών του Αριστοτέλη δοξογράφος και επίσης αστρονόμος, μετεωρολόγος και φυσικός του 1ου ή 2ου αιώνα π.Χ..

Προπαντός υπήρξε αξιόλογος διότι ασχολήθηκε με τη συστηματική καταγραφή φιλοσοφικών και επιστημονικών θεωριών των προγενεστέρων του. Το σπουδαιότερο των συγγραμμάτων του έφερε το τίτλο «Περί των αρεσκόντων τοις φιλοσόφοις φυσικών δογμάτων ξυναγωγή» ή άλλως «Συναγωγή περί αρεσκόντων» τμήματα του οποίου βρέθηκαν εγκατεσπαρμένα σε διάφορους μεταγενέστερούς του (Στοβαίος, Νεμέσιος κλπ). τα οποία κατάφερε και συνέλεξε ο Ντιλς που συναρμολόγησε και αποκατέστησε το μέχρι σήμερα απολεσθέν πρωτότυπο. Το πλέον αξιόλογο που ήλθε στο φως μετά από αυτή τη προσπάθεια αποκατάστασης του έργου του Αέτιου είναι η από αυτόν διασωθείσα πληροφορία ότι ο Αναξίμανδρος υπήρξε ο μακρινός πρόδρομος της δαρβίνειας θεωρίας περί της εξελίξεως των πρωτογόνων οργανισμών και της γενέσεως των ειδών.

Γενικά όμως ο ίδιος ασχολήθηκε με την ιστορία των φυσικών επιστημών έχοντας ως πρότυπο ανάλογο σύγγραμμα του Θεόφραστου καθώς και εκείνες τις φυσικές φιλοσοφίες των Θαλή, Πυθαγόρα και Ποσειδωνίου. Το έργο του κρίθηκε πολύτιμη πηγή διότι περιέχει αποσπάσματα έργων που έχουν χαθεί.

Τον Αέτιο τον φιλόσοφο αναφέρουν οι Στοβαίος, Ψευδοπλούταρχος, Πλίνιος, Θεοδώρητος και Πορφύριος.

Πηγές

• Θεοδώρητος, Ελληνικών παθήσεων θεραπεία II 95, IV-31, V-16.
• Πορφύριος, Ιστορία της Φιλοσοφίας
• Στοβαίος, Εκλογαί (Μυριόβιβλος Φωτίου) Wachsmuth-Leipzig 1884.
• Ψευδοπλούταρχος, Περί των αρεσκόντων φιλοσόφοις φυσικοίς δογμάτων –Επιτομή I-3, 17.
• Gercke, Paulys R.E. τόμ. 1-1, σ. 703 Έκδοση Metzler- Stuttgart 1894.
• Gigon O, Lexicon der alten Welt σ. 58 Έκδοση Artemis, Zurich - Stuttgart 1965.
• Κ. Γεωγρακόπουλος, Έλληνες Θετικοί, Έκδοση Γεωργιάδη σ.31 1995.