Επιστήμες στην Ελλάδα
ΑΡΧΑΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ » Επιστήμες στην Ελλάδα
Οι μεταλλουργικές γνώσεις του Φίλωνος είναι προχωρημένες: Δικαιολογεί λεπτομερώς τον Κτησίβιο που είχε συστήσει την αντικατάσταση του «νευροτόνου με το χαλκότονον». Πρόκειται για την αντικατάσταση των ινών των ζώων με καταλλήλως θερμοσφυρηλατούμενα ελάσματα κρατερώματος. Ο Φίλων, τέλος, τιμά την αλεξανδρινή τάση προς τους αυτοματισμούς, πάνω στους οποίους ο Κτησίβιος τόσο είχε εργασθεί. Η σωζόμενη Αραβική μετάφραση των Πνευματικών του είναι θησαυρός τέτοιων παιγνίων.
Ο αέρας, τα υγρά, η φωτιά, οι πλωτήρες, οι οδοντωτοί κανόνες προσφέρουν πλούσιο οπλοστάσιο για μια καινούργια τεχνολογία (τους αυτοματισμούς), που δυστυχώς δεν πρόλαβε τότε να ολοκληρωθεί, όμως θα τροφοδοτούσε όλη την Ευρώπη για άλλα 1500 χρόνια. Οκτακόσια χρόνια παράδοση τελείωνε σχεδόν με τον Ήρωνα, το κύριο χαρακτηριστικό της όμως δεν αλλοιωνόταν. Ο Ήρων ο Αλεξανδρινός ήταν πάνω απ’ όλα επιστήμονας μεγάλου εύρους και βάθους.
Μέθοδος, λοιπόν, επιστημονική και διδακτική, παρόλο που τα βιβλία έχουν στόχο τις εφαρμογές. Υπάρχουν όμως και ερωτήματα, όπως «το γιατί ένα πεπλατυσμένο σώμα πέφτει βραδύτερα από σφαίραν ίσου βάρους», που μένουν αναπάντητα. Η επιστήμη θα είχε να κάμει ακόμα δρόμο πολύν, αν δεν διεκόπτετο. Στα Πνευματικά (σίφωνες, λάμπες, αντλίες, υδραυλικά μουσικά όργανα) βρισκόμαστε στην ατμόσφαιρα του Φίλωνος, αλλά με πολύ περισσότερες εφαρμογές, ιδίως με την κινητήρια δύναμη του ατμού. Έτσι, ο περίφημος ατμοστρόβιλος του Ήρωνος μπορεί στα μάτια μας να μοιάζει με παιχνίδι, συνιστά όμως μια διανοητική επανάσταση.
Και θα είναι ο μόνος πρόδρομος της ατμομηχανής για τα επόμενα 1000 χρόνια. Με τέτοια δεδομένα, δεν είναι καθόλου περίεργο που τα έργα του Ήρωνος γνώριζαν αλλεπάλληλες εκδόσεις σ’ όλο τον κόσμο, μέχρι και το 1578 μ.Χ., οπότε δημοσιεύτηκε η τελευταία Ιταλική έκδοση. Άραγε, μόνο από τον 17ο αιώνα και ύστερα οι γνώσεις μας ξεπέρασαν το εύρος της τεχνολογικής παιδείας των Ελλήνων;
- arxaia_ellas1.pdf, Πηγή Κειμένου Επιστήμες & Τεχνολογία
- arxaia_ellas2.pdf, Πηγή Κειμένου Επιστήμες & Τεχνολογία
- arxaia_ellas3.pdf, Πηγή Κειμένου Επιστήμες & Τεχνολογία